Nnakatikirivu nti okuwandiika ebikwata ku mayumba agalekeddwa mu Luganda kizibu okuva lwe kitali kisomesebwa oba okuwandiikibwa bulijjo mu lulimi luno. Naye, nja kugezaako okukola kye nsobola okuwa obubaka obukwata ku nsonga eno mu Luganda, nga nkozesa empandiika ey'oluganda nga bwe nsobola.

• Okufa kw’abannyini mayumba nga tebannalaga baliraanwa baabwe

• Emitawaana gy’ensimbi egiyinza okuleeta okutunda ennyumba eri abatonzi

• Okusenguka kw’abantu okuva mu kitundu ekimu okudda mu kirala

• Embeera y’obutonde obw’ensi eziyinza okuleeta okusenguka kw’abantu

• Okuggwaamu amaanyi kw’abannyini mayumba okugakolako olw’embeera ez’enjawulo

Bizibu ki ebivaamu amayumba agalekeddwa?

Amayumba agalekeddwa galeeta ebizibu bingi eri ebitundu:

• Gakendeeza omuwendo gw’ebitundu ebiriraanye

• Gakuza embeera ey’okubba n’ebikolwa ebirala ebibi

• Galeeta obulwadde olw’okuba nga gayinza okuba n’ensolo n’ebiwuka ebibi

• Galeeta emitawaana eri gavumenti ez’ebitundu eziteekwa okugakuuma

• Gakendeeza omusolo ogusasulwa eri gavumenti ez’ebitundu

Mikisa ki egiri mu mayumba agalekeddwa?

Wadde nga galina ebizibu, amayumba agalekeddwa galina n’emikisa egy’enjawulo:

• Gayinza okugulibwa n’obugumiikirizibwa abalina okwagala okugalongoosa

• Gayinza okufuuka ebifo by’okukola emirimu egy’enjawulo oba eby’abantu bonna

• Gayinza okukozesebwa okuzimba ebifo ebiggya eby’okubeera oba eby’obusuubuzi

• Gayinza okufuuka ebifo by’okukola eby’obugagga olw’omuwendo gwaago ogw’oku nsi

Gavumenti ekola ki ku mayumba agalekeddwa?

Gavumenti ez’ebitundu zikola ennyo okukangavvula ebizibu ebivaamu amayumba agalekeddwa:

• Ziteeka amateeka agakwata ku kufuna n’okukozesa amayumba agalekeddwa

• Zikola pulogulaamu ez’okugula n’okulongoosa amayumba agalekeddwa

• Ziwa obuyambi eri abantu abagula amayumba agalekeddwa okugatereeza

• Zikola olukalala lw’amayumba agalekeddwa mu bitundu byazo

• Zikola n’abannyini mayumba okulaba nga bagalongoosa oba bagatunda

Engeri y’okufuna amayumba agalekeddwa

Singa oyagala okufuna amayumba agalekeddwa, waliwo engeri ez’enjawulo ez’okukikola:

• Tunula mu biwandiiko bya gavumenti ez’ebitundu

• Yogera n’abasuubuzi b’amayumba abali mu kitundu

• Tambula mu kitundu n’olaba amayumba agalabika okuba nga galekeddwa

• Soma amawulire ag’ebitundu okufuna ebikwata ku mayumba agalekeddwa

• Kozesa emikutu gy’oku mutimbagano egikwata ku mayumba agalekeddwa

Amayumba agalekeddwa galina ebizibu bingi, naye era galina emikisa egy’enjawulo eri abo abalina okwagala okugakozesa. Kyetaagisa okukola ennyo n’obwegendereza okukangavvula ebizibu ebigavaamu n’okugafuula ebifo ebigasa abantu n’ebitundu byonna.